محمد بن محمود طوسی«محمد بن محمود طوسی» مولف کتاب «عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات» از جمله نویسندگانی است که در نام دقیق آنها اختلاف شده است. ۱ - معرفی اجمالیحاجی خلیفه ، مؤلف این کتاب را محمد بن محمود بن احمد طوسی سلمانی می‌داند. بیشتر فهرست نویسان او را احمد طوسی خوانده و نام پدربزرگ را به جای نوه اش آورده‌اند. وی با آن که منسوب به طوس است ولی ظاهرا اهل همدان است و از مطالبی که درباره همدان در کتاب عجایب المخلوقات خود آورده می‌توان به این نتیجه رسید که یا شهر همدان مولد و محل رشد و نمو او بوده یا مدتی از عمر خود را در این شهر گذرانده و از این شهر سفری نیز به اصفهان کرده است. طوسی شاهد خراب کردن طاق ایوان سوری در قلعه ابیص همدان بوده است و می‌گوید که «مدت پنجاه سال از آن سنگهای مربع برمی کشیدند و می‌بردند و آن دلیل است بر بزرگی همت بانی آن طاق». با خواندن این شرح شکی برای ما باقی نمی‌ماند که پنجاه سال از عمر مولف مسلما در همدان گذشته است. وی همزمان با رکن الدین طغرل بن ارسلان شاه از سلجوقیان عراق بوده و کتاب خود رابه وی اهدا کرده است. طوسی مسلمانی معتقد و ظاهرا شافعی بوده است. وی با کتاب سر و کار داشته و اهل مطالعه و تحقیق بوده است. وی همچنین از علم طب اطلاع داشته و به معالجه مرضی می‌پرداخته است. گاهی از مطالعات بالینی خود نیز در عجایب المخلوقات شرحی نوشته است. طوسی به فلاسفه و حکما می‌تازد و ایشان را به چشم حقارت می‌نگرد. ۲ - آثاراز طوسی تنها دو کتاب به دست آمده است: ۱- « دستور اصول الخواص » در مداواهای نادر؛ ۲- عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات . ۳ - منبعنرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |